حمله تروریستی صبح دیروز به کلانتری 16 زاهدان، با شهادت دو مدافع امنیت و هلاکت هر چهار تروریست مهاجم به پایان رسید؛ بدون اینکه عاملان این حمله تروریستی توانسته باشند به هدف خود، یعنی ورود به محوطه کلانتری یا تسخیر آن برسند. این حمله تروریستی همزمان با اعلام خبر اعدام عاملان حمله تروریستی به حرم شاهچراغ(ع) صورت گرفت. ضمن اینکه عصر دیروز گروهک تروریستی جیش العدل مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت. اما فارغ از این همزمانیها، برای واکاوی دقیق این حمله تروریستی که عوامل آن حامل جلیقه انتحاری نیز بودند و نیز شناسایی دیگر عاملان و آمران آن، باید منتظر انجام بررسیهای دقیق امنیتی و اطلاعاتی ماند. با این حال این رویداد تروریستی را نمیتوان بیارتباط با وقایع پاییز سال گذشته و دنبالههای رسانهای و تبلیغاتی آن در زاهدان دانست. بویژه اینکه حمله تروریستی دیروز، دقیقاً به همان کلانتری بود که مهرماه سال گذشته، رویداد تلخی در آن رقم خورده بود.
جزئیات حادثه
شواهد نشان میدهد که قصد مهاجمان تروریست، ورود به کلانتری و افزایش تعداد شهدا بوده است. اما با هوشیاری مأموران فراجا، بویژه شهدای این حمله، تحقق این هدف با مانع روبه رو شده و درنهایت با محاصره تروریستها، آنان حتی نتوانستند جلیقههای انتحاری همراه خود را نیز منفجر کنند. سردار جلیلیان، فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان در تشریح جزئیات درگیری در کلانتری 16 زاهدان، با بیان اینکه اوایل صبح تعداد 4 تروریست مسلح در پوشش اربابرجوع قصد ورود به محوطه اصلی کلانتری را داشتند، اظهارکرد: با هوشیاری سرباز وظیفه نگهبان در اصلی مقر انتظامی، تروریستها در اقدام اولیه خود برای ورود به محوطه اصلی کلانتری ناکام ماندند و در همان لحظات ابتدایی درگیری با مأموران انتظامی یک نفر از تروریستها به هلاکت میرسد.
وی گفت: با حضور مقتدرانه مأموران پلیس مستقر در مقر انتظامی و پس از ناکامی تروریستها در ورود به محوطه اصلی کلانتری، مهاجمین مسلح وارد برجک نگهبانی کلانتری شده و اقدام به تیراندازی کورکورانه به اطراف و درگیری مسلحانه با نیروهای امنیتی و انتظامی کردند. فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان افزود: با آتش پرحجم مأموران پلیس، در این درگیری هر 4 تروریست مسلح در صحنه به هلاکت رسیدند و از آنان 4 قبضه سلاح جنگی، 7 عدد نارنجک و چند جلیقه انتحاری کشف شده است. سردار جلیلیان از شهادت دو نیروی جانبرکف انتظامی، سرباز وظیفه مبین رشیدی و استواریکم کادر علیرضا کیخا در این حمله تروریستی خبر داد و گفت: مأموران پلیس تا آخرین قطره خون خود در جهت امنیت ایران اسلامی ایستادهاند. مطابق گزارشها، درگیری روز گذشته در کلانتری 16 زاهدان، بسرعت از سوی نیروهای حافظ امنیت از فراجا و سایر نهادهای نظامی و انتظامی تحت کنترل قرار گرفت. از این رو، به رغم تداوم درگیریها که ناشی از محاصره تروریستها و نیز تجهیزات همراه آنان بود، اما این رویداد در نطفه خفه شد و پس از پایان درگیریها، بار دیگر آرامش به منطقه و شهر زاهدان بازگشت.
بیانیه دو پهلوی خطیب مسجد مکی زاهدان
مولوی عبدالحمید اسماعیل زهی، امام جماعت مسجد مکی زاهدان، ساعتی پس از انتشار خبر این حمله تروریستی، بیانیهای صادر و در آن، ضمن ابراز تأسف، از این رویداد صرفاً اعلام برائت کرد. وی در این بیانیه با بیان اینکه «حادثه حمله افراد مسلح به کلانتری 16 زاهدان موجب تأسف و تألم شدید گردید» آورد: «اگرچه تاکنون ابعاد این جریان برای بنده مشخص نیست و از کیفیت این حمله و اینکه چه گروه یا افرادی پشت آن هستند، بیاطلاع هستم، اما پیشاپیش نگرانی و برائت خویش را از هر نوع خشونت و حمله مسلحانه و هر حرکتی که باعث ناامنی باشد اعلام میدارم.» وی اضافه کرد: «راه ما پیگیری مشکلات جامعه از طریق مذاکره و انتقاد سازنده است و بر حفظ تمامیت ارضی و امنیت کشور تأکید میکنیم و برای رسیدگی به حقوق حقه از طریق صحیح و مسالمتآمیز تأکید داریم.» عبدالحمید اسماعیل زهی، در پایان از مردم شریف استان سیستانوبلوچستان بویژه زاهدان تقاضا کرد «ضمن حفظ آرامش و خویشتنداری، از هر نوع حرکت و عملی که باعث ناامنی میشود پرهیز کنند.»
ریشههای ناگفته ماجرای دیروز
همانطور که از متن بیانیه مولوی عبدالحمید پیداست، او این حمله تروریستی را صریحاً محکوم نکرد بلکه تلاش کرد با آوردن این گزاره که «تاکنون ابعاد آن برای بنده مشخص نیست» به نوعی موضع بینابینی و چه بسا بیطرفی اتخاذ کند. اما آیا این همان موضع و رویکردی نیست که دستکم در 10 ماه گذشته، شرایط امنیتی، اجتماعی و انتظامی زاهدان را پرتلاطم نگه داشته است؟ کلانتری 16 زاهدان، همان مکانی است که هشتم مهرماه سال گذشته، شاهد درگیری برخی با نیروهای فراجا در این محل بود. در آن حمله نیز مشابه رویداد دیروز، گروهی قصد تخریب دیوار کلانتری و ورود به آن را داشتند که با مقاومت نیروی انتظامی مواجه شدند.
این درگیری موجب کشته شدن برخی عوامل و نیز شهادت برخی افراد بیگناه شد. اما نکته اینجاست که در هفتهها و ماههای بعد، بررسی ابعاد مختلف این حادثه از سوی نهادهای مسئول در دستور کار قرار گرفت که باعث عزل فرمانده انتظامی زاهدان و رئیس کلانتری 16 این شهر و نیز دلجویی از خانواده کشته شدگان شد. به رغم این پیگیری و شجاعت سازمانهای مسئول در اعلام قصور عوامل انتظامی و نیز عزل و تشکیل پرونده قضایی برای آنان، آنچه باعث شد این مسأله همچون زخمی کهنه باقی بماند، مواضع و اظهارات نیشدار امام جماعت مسجد مکی زاهدان بود.
این وضعیت به گونهای بود که هر هفته پس از خطبههای نماز جمعه مولوی عبدالحمید، شهر زاهدان شاهد ناآرامیهایی بود که گه گاه با سنگ پراکنی به مقرهای انتظامی هم همراه بود. به عبارت دیگر، اغتشاشات در زاهدان، همزمان با اغتشاشات در تهران آغاز شد، اما به رغم پایان اغتشاشات در تهران و سایر شهرها، هر جمعه و دقیقاً پس از پایان نماز جمعه در مسجد مکی، این شهر شاهد ناآرامیهای پراکنده بود که جملگی از نمازجمعه اهل سنت این شهر آغاز میشد.
تلاش برای تداوم فتنه زاهدان
عوامل مسجد مکی فقط به این امر بسنده نکرده و دست به تحرکات دیگری هم زدند که بازداشت خودسرانه و شکنجه یک فرد اهل سنت به اتهام تلاش برای مسمومیت عبدالحمید از آن جمله است. هرچند عوامل این اقدام و نیز شایعه پراکنان، از جمله نوه مولوی عبدالحمید بازداشت شدند، اما جریان مستقر در این مجموعه، با ابزارهای رسانهای، همچون شبکه اینترنشنال و تلویزیون وهابی کلمه، که هر جمعه خطبههای عبدالحمید را به صورت مستقیم پوشش میدهد، تلاش وافری برای زنده نگه داشتن فتنه زاهدان از خود بروز دادند. در این میان، برخی فتنه گران که خود را در رصد اطلاعاتی و امنیتی یافتند، ناچار شدند که گریختن را انتخاب کنند که مولوی عبدالغفار نقشبندی از آن جمله است.
اما این فرد فراری، روز گذشته چهره واقعی خود را نشان داد و تلاش کرد حمله تروریستی به کلانتری 16، به یک جنگ شهری در زاهدان تبدیل شود. آنطور که شبکه بیبیسی از وی نقل کرده است، نقشبندی در توئیتر نوشت: «طبق اخبار موثق، فداییان بلوچ کلانتری 16 زاهدان را که عامل فاجعه خونین زاهدان بود به رگبار بستهاند. از این رو ممکن است هر آن، نیروهای (...) رژیم به همین بهانه به سوی مسجد مکی بروند. از جوانان زاهدانی درخواست میشود گرداگرد مسجد حلقه بزنند.»
مسئولیت مولوی عبدالحمید
برخلاف ادعای نقشبندی، هیچ کس حمله تروریستی دیروز را به قوم بلوچ، که اقوامی ایرانی، اصیل و معتقد و پایبند به جمهوری اسلامی ایران هستند نسبت نمیدهد. اتفاقاً همه میدانند که این قسم اظهارات، نوعی زمینهسازی برای تداوم فتنه در زاهدان است، آن هم از سوی کسانی که خود فرار را بر قرار ترجیح دادهاند. باوجود این، حمله تروریستی دیروز، هشدار و اتمام حجت با کسانی است که همچنان میخواهند بر تنور اختلافات بدمند، کینهورزی کنند و امکاناتشان وسیلهای برای بروز ناامنی در منطقه شود. به عبارت دیگر، خطبههای هفته بعد نمازجمعه مسجد مکی زاهدان، مشخص خواهد کرد که آیا تروریسم مسلح محکوم میشود یا اینکه برخی همچنان بر زمینهسازی ناامنی اصرار دارند و صرفاً دامان خود را مبری خواهند کرد!